مونو اتیلن گلایکول MEG

مونو اتیلن گلایکول

monoethylene glycol یا MEG

نام های دیگر مونو اتیلن گلایکول: اتیلن گلایکول، 1،2-اتاندیول، مونو اتیلن گلایکول، هیدروکسی اتانول، گلیکول اتانول، مونو اتیلن گلیکول، مونو اتیلن گلیکول

فرمول شیمیایی: C₂H₆O₂

فرمول مولکولی:

شکل و حالت فیزیکی : مایعی بیرنگ، بی بو و سمی می باشد و مزه ای شیرین دارد.  

جرم مولی : 62.07 گرم بر مول

چگالی : 1.1132  گرم بر سانتیمتر مکعب

دمای انجماد : 12.9 –  درجه سانتی گراد

دمای جوش : 197.3‎ درجه سانتی گراد

حلالیت : قابل امتزاج با آب و قابل حل در اکثر حلال های آلی

تعریف:

مونو اتیلن گلایکول دسته ای از الیگومرهای آلی خطی سنتزی با فرمول شیمیایی کلی  H(OCH₂CH₂)nOH هستند که نوع آنها با توجه به افزایش واحد اکسی اتیلن در هر مولکول تغییر می کند. مونو اتیلن گلیکول ها از جمله ترکیباتی هستند که در مقیاس های بالا تولید شده و عموما از طریق هیدرولیز اتیلن اکساید و سپس تقطیر برای جداسازی گلیکول های منحصر به فرد تولید می شوند. (MEG (monoethylene glycol ساده ترین عضو خانواده اتیلن گلیکول هاست و فرمول شیمیایی آن H(OCH₂CH₂) OH است.

کاربردهای مونواتیلن گلایکول:

مونو اتیلن گلایکول خواصی همانند ماندگاری، استحکام و آبگریزی باعث شده است که از این ماده در صنایع بسیاری استفاده شود که می توان به تولید رزین های پلی استر، الیاف و فیلم اشاره کرد. خواص فیزیکی مونو اتیلن گلایکول این اجازه را می دهد تا کاربردهای متفاوتی به عنوان خنک کننده، عامل ضد خوردگی، ماده آب زدا و واسطه شیمیایی پیدا کند. مونو اتیلن گلایکول در صنعت پلاستیک و در تهیه رزین ها و فیبرهای پلیمری مورد استفاده قرار می گیرد.

خنک کننده و انتقال دهنده حرارت:

عمدتا از مونو اتیلن گلیکول برای انتقال حرارت جا به جایی در اتومبیل ها و کامپیوتر ها استفاده می شود. به عنوان ماده خنک کننده در سیستم های تهویه هوا و در سیستم های زمین گرمایی نیز برای انتقال گرمای زمین مورد استفاده قرار می گیرد.

ضد یخ:

شناخته شده ترین کاربرد مونو اتیلن گلیکول استفاده از آن در ساخت ضدیخ های اتومبیل است . هنگامی که MEG در آب حل می شود باعث شکسته شدن پیوند هیدروژنی می شود، این ماده حدودا در منفی 12 درجه سانتیگراد یخ می زند، اما هنگامی که با آب مخلوط می شود کریستالیزه نشده و نقطه انجماد مخلوط را کاهش می دهد.

پیشرو یا پیش برنده برای پلیمرها:

مونو اتیلن گلیکول در صنعت پلاستیک MEG یکی از پیش برنده های اساسی برای رزین های ترموپلاستیک است. از مونو اتیلن گلایکول به صورت گسترده به عنوان پیش برنده الیاف های پلی استر و رزین ها استفاده می کنند.

پلی اتیلن ترفتالات (PET) که برای تولید بطری های پلاستیک استفاده می شود نیز توسط این ماده ( به عنوان پیشرو) تولید می شود.

به دلیل قابلیت بالایی که مونو اتیلن گلیکول در جذب آب دارد، از آن در سیستم های گازی برای جذب آب (دی هیدراته کردن) استفاده می شود.

صنعتی:

سیستم های تبخیر و سانتریفیوژ هسته اصلی فرآیندهای تصفیه هستند. دهیدراسیون و حذف مواد جامد ناخواسته توسط مونواتیلن گلایکول به اندازه ای فرآیند تصفیه را ایده آل انجام می دهد که موجب می شود خطوط لوله در برابر یخ زدگی و خوردگی محافظت شوند. وجود سرما، حضور آب نمکی و امکان خوردگی، شرایط دشواری را برای خطوط انتقال گاز طبیعی در زیر سطح دریا ایجاد می کند. برای اطمینان از حمل و نقل داخل لوله ها، مونو اتیلن گلیکول قبل از انتقال به همراه مواد دیگری به گاز طبیعی اضافه می شود .البته به منظور تداوم داشتن شرایط خوردگی، لازم است MEG به طور مداوم در تصفیه گاز مورد استفاده قرار بگیرد.

کاربرد مونو اتیلن گلایکول در پلی استر:

پلی استر در تولید محصولاتی مانند منسوجات،کابل ها، نوارهای ویدئویی و بطری آب و نوشیدنی کاربرد دارد. حلالیت مونو اتیلن گلیکول برای استرهای سلولزی با افزودن کتون یا هیدروکربن های هالوژنه افزایش می یابد. 55 درصد از کل تولید این ماده در صنعت پلی استر و الیاف و 25 درصد آن برای بسته بندی پلی اتیلن ترفلات مورد استفاده قرار می گیرد مونو اتیلن گلایکول در صنایع آرایشی بهداشتی به عنوان تثبیت کننده عطرها و هم چنین حلال لاک های بی بو هستند. خاصیت آبدوستی این ماده موجب شده تا برای استفاده در تصفیه الیاف فیبر، کاغذ، چسب، چرم، جوهر چاپ و سلفون ایده آل باشد.